Het plan van Natuurmonumenten en Natuurbegraven Nederland BV, voor een grote natuurbegraafplaats in natuurgebied Daniken, is in februari 2024 tijdelijk stilgelegd. Er was te weinig draagvlak in de omgeving en veel verzet van bewonersorganisaties.
Het plan:
- Oppervlakte: Het natuurgebied Danikerberg is circa 21 hectare groot. In de eerste versie van het plan wilde Natuurmonumenten daarvan liefst 18 hectare gebruiken voor natuurbegraven. Dit stuitte op groot verzet van omwonenden en bewonersorganisaties. Onze petitie leverde meer dan 7000 ondertekenaars op. Begin 2024 werd het plan door Natuurmonumenten teruggebracht naar 10 hectare met 3700 natuurgraven in het gebied achter de voormalige steenfabriek Plinthos.
- Beperkingen: recreatief gebruik wordt gezoneerd en gebonden aan routes en regels.
- Controle: medewerkers van Natuurbegraven Nederland BV gaan recreanten controleren op het "juiste gebruik".
Hieronder een kaartje van het aangepaste plan:
De impact:
- In Daniken waren uiteindelijk 3700 graven gepland, wat neerkomt op ongeveer één graf om de vijf m2. Deze dichtheid zal graven kan de beleving van het gebied aanzienlijk beïnvloeden. Veel mensen zullen het onaangenaam vinden om te recreëren in een gebied dat zo sterk doet denken aan een begraafplaats. Tijdens het wandelen, fietsen, hardlopen kan men regelmatig geconfronteerd worden met begrafenissen, zichtbare open graven en rouwende bezoekers. Ook lopen er veel kinderen in het gebied, voor natuureducatie met school of met hun oud
- Daarnaast wordt het gebruik van het gebied voor recreanten beperkt tot afgebakende paden en zones. Dit betekent dat men niet meer vrij en ongestoord kan recreëren. Natuurbegraven Nederland BV zal de toegang reguleren en medewerkers inzetten om dagelijks toezicht te houden.
- Er is ook zorg over de verstoring van de lokale flora en fauna. Natuurmonumenten heeft plannen aangekondigd om het bos te verbeteren door het aanleggen van kruidige graslanden, het creëren van open plekken en het verwijderen van exotische planten en bomen. Echter, deze maatregelen lijken vooral gericht op het mogelijk maken van meer graven, aangezien een natuurlijk bos doorgaans niet geschikt is voor begraving. Bovendien worden veel oude dennenbomen, ook beschouwd als 'exotisch', en mogelijk verwijderd. Dit kan een aanzienlijke impact hebben op de lokale fauna, vooral gezien het gebrek aan overweging voor habitats, territoria en broedseizoenen.
- Aanpassing van het landschap: om het gebied geschikt te maken voor het exploiteren van een begraafplaats zijn ingrijpende aanpassingen nodig: paden zullen verhard moeten worden, gebouwen zullen moeten worden geplaatst en toegangswegen aangelegd. Dit zijn drastische en permanente aanpassingen in een ecologisch en cultuurhistorisch belangrijk natuurgebied.
- Tot slot is er bezorgdheid over milieuvervuiling. Het menselijk lichaam bevat gemiddeld 5 kilo aan milieubelastende stoffen, zoals protheses, zware metalen, kwik, lood, cadmium en stikstof. Met 3700 graven betekent dit een potentieel van 18.500 kg aan chemisch afval dat in een natuurgebied begraven wordt met alle gevolgen van dien. Op de graven rust eeuwig grafrecht en worden de stoffelijke resten niet geruimd.
De impact:
- In Daniken zijn uiteindelijk 6000 graven gepland, wat neerkomt op ongeveer één graf om de vier meter. Deze dichtheid van graven kan de beleving van het gebied aanzienlijk beïnvloeden. Veel mensen zullen het onaangenaam vinden om recreatieve activiteiten uit te voeren in een gebied dat zo sterk doet denken aan een begraafplaats. Bij het wandelen, fietsen, hardlopen en dergelijke activiteiten zou men regelmatig geconfronteerd kunnen worden met begrafenissen, zichtbare open graven, en rouwende bezoekers.
- Daarnaast wordt het gebruik van het gebied voor recreanten beperkt tot strikt afgebakende paden en zones. Dit betekent dat men niet meer vrij en ongestoord kan recreëren. Natuurbegraven Nederland BV zal de toegang reguleren en medewerkers inzetten om dagelijks toezicht te houden.
- Er is ook zorg over de verstoring van de lokale flora en fauna. Natuurmonumenten heeft plannen aangekondigd om het bos te verbeteren door het aanleggen van kruidige graslanden, het creëren van open plekken en het verwijderen van exotische planten en bomen. Echter, deze maatregelen lijken vooral gericht op het mogelijk maken van meer graven, aangezien een natuurlijk bos doorgaans niet geschikt is voor begraving. Bovendien worden veel oude dennenbomen, ook beschouwd als 'exotisch', mogelijk verwijderd. Dit kan een aanzienlijke impact hebben op de lokale fauna, vooral gezien het gebrek aan overweging voor habitats, territoria en broedseizoenen.
- Aanpassing van het landschap: Om het gebied geschikt te maken voor het exploiteren van een begraafplaats zijn ingrijpende aanpassingen nodig: paden zullen verhard moeten worden, gebouwen zullen geplaats moeten worden, er zullen gebieden omheind moeten worden en meer. Dit zijn allemaal drastische en permanente aanpassingen in een belangrijk en historisch natuurgebied.
- Tot slot is er bezorgdheid over milieuvervuiling. Het menselijk lichaam bevat gemiddeld 5 kilo aan milieubelastende stoffen, zoals protheses, zware metalen, kwik, lood, cadmium en meer. Met 6000 graven betekent dit een potentieel van 30.000 kg aan chemisch afval dat in een natuurgebied begraven wordt. Dit kan leiden tot verontreiniging van het grondwater, wat in het geval van Daniken vooral gevolgen zou hebben voor de Geleenbeek.